توضیحات:
طرح جابر کامل وجامع ظرفیت نگهداری آب در خاکهای مختلف

دارای تمام تصاویر وپوستر ها وهمچنین دفتر کارنما

خاک پديده‌اى طبيعى است که در همه جا و در هر شرايط آب و هوائى مى‌تواند وجود داشته باشد. اصل و منشاء خاک از سنگ‌هاى سخت موجود در سطح کره زمين است. اين سنگ‌ها در نتيجه تأثير عوامل فيزيکى مانند اختلاف فشار، اختلاف دما، يخ‌بندان، حرکت آب و باد به ‌تدريج خرد مى‌شوند و به‌صورت ذرات ريزتر در مى‌آيند، طبقه‌اى کم و بيش ضخيم را روى سنگ‌هاى اوليه به‌وجود مى‌آورند و تحت‌تأثير عوامل شيميائى تغييراتى در آنها پديد مى‌آيد و مواد معدنى متعددى از آنها حاصل مى‌شود. تأثير عوامل جوّى مانند بخار آب، اکسيژن و کربن ديوکسيد اين تغييرات را به‌طور عمده پديد مى‌آورند.
موجودات زندهٔ خاک عامل مؤثر ديگر در اين تغييرات هستند، از يک سو فشار مکانيکى ريشه گياهان موجب تخريب سنگ‌ها مى‌شود و از سوى ديگر ريختن برگ و ساقه و بقاياى گياهى سبب افزايش ماده‌اى به نام هوموس در خاک مى‌شود که ماده آلى خاک را تشکيل مى‌دهد. با اضافه شدن موجودات زندهٔ ذره‌بيني، خاک از حالت مردگى خارج مى‌شود. بدين ‌ترتيب مى‌توان گفت که خاک قسمت سطحى پوستهٔ زمين است که از تخريب سنگ‌ها بر اثر عوامل فيزيکي، شيميائى و حياتى همراه با مواد آلي، موجودات زنده، هوا و آب به‌وجود آمده است.

فرسايش خاک
فرسايش خاک يعنى کنده شدن و انتقال خاک از محلى به محل ديگر، فرسايش ممکن است با آب يا باد صورت گيرد. عواملى چند در فرسايش مؤثر هستند.

چندين عامل در فرسايش خاک تأثير مى‌گذارند که در زير شرح داده مى‌شوند:
الف- شيب زمين: شيب زمين در فرسايش آبى مؤثر است؛ هر چه شيب زمين بيشتر باشد فرسايش آب بيشتر و سريع‌تر است. به‌ همين دليل در مناطق کوهستانى و دامنهٔ تپه‌ها فرسايش آبى بيشتر از نقاط هموار و کم‌شيب است. موادى که با آب از زمين‌هاى پرشيب شسته و حمل مى‌شوند در مناطق هموار رسوب مى‌کنند و باقى مى‌مانند. بررسى‌ها نشان داده است که ۵۰ ميلى‌متر بارندگى در شيب نيم درصد، ۴۰۰ کيلوگرم خاک را در يک هکتار زمين مى‌شويد و با خود مى‌برد. همين مقدار بارندگى در شيب ۵ درصد ۱۳ تن و در شيب ۲۵ درصد ۹۱ تن خاک در يک هکتار زمين بدون پوشش با خود مى‌برد؛ در خاک‌هاى زير پوشش جنگل‌هاى انبوه ميزان فرسايش خاک کمتر است تا در مراتع. فرسايش در مراتع کمتر از اراضى مزروعى است.