توضیحات:
چکيده

هدف از ارائه ی این پروژه معرفی اصول و مبانی امنیت در شبکه های کامپیوتری می باشد .در ابتدا به تعاریف و مفاهیم امنیت در شبکه می پردازیم .

در مبحث امنیت شبکه ،منابع شبکه وانواع حملات ،تحلیل خطر ،سیاست های امنیتی ،طرح امنیت شبکه و نواحی امنیتی به تفضیل مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد .

برای حفظ امنیت شبکه نیاز است تا مراحل اولیه ایجاد امنیت و سیتم های عامل و برنامه کاربردی مناسب لحاظ شود .در ادامه به انواع حملات در شبکه های رایانه ای پرداخته ایم و برای افزایش امنیت در سطح شبکه به AUDITING ، کامپیوترهای بدون دیسک ،به رمز در آوردن داده ها و محافظت در برابر ویروس پرداخته ایم .

و اما روشهای تامین امنیت در شبکه که عبارتند از : دفاع در عمق ،فایروال و پراکسی که به طور کامل تشریح شده است .و در ادامه سطوح امنیت شبکه ، تهدیدات علیه امنیت شبکه ، امنیت شبکه لایه بندی شده، ابزارها و الگوهای امنیت شبکه ،مراحل ایمن سازی شبکه ، راهکارهای امنیتی شبکه ،مکانیزم های امنیتی و الگوریتم جهت تهیه الگوی امنیت شبکه توضیح داده شده است .
واژه‌هاي کليدي : امنیت ،حملات ، شبکه ، فایروال ، پراکسی ، الگو

فصل يکم
تعاریف و مفاهیم امنیت در شبکه

1) تعاریف امنیت شبکه :

بر اساس واژه نامه Webster امنیت به معنای کیفیت یا حالت امن بودن، رهایی از خطر، ترس و احساس نگرانی و تشویش می باشد. این تعبیر در دنیای الکترونیکی نیز صادق می باشد اما اگر بخواهیم تعریفی تخصصی در این زمینه داشته باشیم می توانیم بگوییم که، برقراری امنیت در حفظ و بقاء 4 اصل می باشد:

محرمانگی : اطلاعات فقط و فقط بایستی توسط افراد مجاز قابل دسترس باشد.
تمامیت : یک سیستم از عناصری متشکل است که در کنار هم برای رسیدن به هدفی یکسان همکاری دارند. حفظ تمامیت به معنای پیشگیری از بروز مشکل در این همکاری و پیوسته نگه داشتن عناصر یک سیستم می باشد.
دسترس پذیری : اطلاعات بایستی به هنگام نیاز، توسط افراد مجاز قابل دسترس باشد.
عدم انکار : به هنگام انجام کاری و یا دریافت اطلاعات یا سرویسی، شخص انجام دهنده یا گیرنده نتواند آن را انکار کند.

2) مفاهیم امنیت شبكه
امنیت شبكه یاNetwork Security پردازه ای است كه طی آن یك شبكه در مقابل انواع مختلف تهدیدات داخلی و خارجی امن می شود. مراحل ذیل برای ایجاد امنیت پیشنهاد و تایید شده اند:

1-شناسایی بخشی كه باید تحت محافظت قرار گیرد.

2-تصمیم گیری درباره مواردی كه باید در مقابل آنها از بخش مورد نظر محافظت كرد.

3-تصمیم گیری درباره چگونگی تهدیدات

4-پیاده سازی امكاناتی كه بتوانند از دارایی های شما به شیوه ای محافظت كنند كه از نظر هزینه به صرفه باشد.

5-مرور مجدد و مداوم پردازه و تقویت آن درصورت یاقتن نقطه ضعف

برای درك بهتر مباحث مطرح شده در این بخش ابتدا به طرح بعضی مفاهیم در امنیت شبكه می پردازیم.
1-2) منابع شبكه

در یك شبكه مدرن منابع بسیاری جهت محافظت وجود دارند. لیست ذیل مجموعه ای از منابع شبكه را معرفی می كند كه باید در مقابل انواع حمله ها مورد حفاظت قرار گیرند.

1-تجهیزات شبكه مانند روترها، سوئیچ ها و فایروالها

2-اطلاعات عملیات شبكه مانند جداول مسیریابی و پیكربندی لیست دسترسی كه بر روی روتر ذخیره شده اند.

3-منابع نامحسوس شبكه مانند عرض باند و سرعت

4-اطلاعات و منابع اطلاعاتی متصل به شبكه مانند پایگاه های داده و سرورهای اطلاعاتی

5-ترمینالهایی كه برای استفاده از منابع مختلف به شبكه متصل می شوند.

6-اطلاعات در حال تبادل بر روی شبكه در هر لحظه از زمان

7-خصوصی نگهداشتن عملیات كاربرن و استفاده آنها از منابع شبكه جهت جلوگیری از شناسایی كاربران.

مجموعه فوق به عنوان دارایی های یك شبكه قلمداد می شود.
2-2) حمله

حال به تعریف حمله می پردازیم تا بدانیم كه از شبكه در مقابل چه چیزی باید محافظت كنیم. حمله تلاشی خطرناك یا غیر خطرناك است تا یك منبع قابل دسترسی از طریق شبكه ، به گونه ای مورد تغییر یا استفاده قرار گیرد كه مورد نظر نبوده است.برای فهم بهتر بد نیست حملات شبكه را به سه دسته عمومی تقسیم كنیم:

1-دسترسی غیرمجاز به منابع و اطلاعات از طریق شبكه

2-دستكاری غیرمجاز اطلاعات بر روی یك شبكه

3-حملاتی كه منجر به اختلال در ارائه سرویس می شوند و اصطلاحاDenial of Service نام دارند.

كلمه كلیدی در دو دسته اول انجام اعمال به صورت غیرمجاز است. تعریف یك عمل مجاز یا غیرمجاز به عهده سیاست امنیتی شبكه است، اما به عبارت كلی می توان دسترسی غیرمجاز را تلاش یك كاربر جهت دیدن یا تغییر اطلاعاتی كه برای وی در نظر گرفته نشده است، تعریف نمود اطلاعات روی یك شبكه نیز شامل اطلاعات موجود بر روی رایانه های متصل به شبكه مانند سرورهای پایگاه داده و وب ، اطلاعات در حال تبادل بر روی شبكه و اطلاعات مختص اجزاء شبكه جهت انجام كارها مانند جداول مسیریابی روتر است. منابع شبكه را نیز می توان تجهیزات انتهایی مانند روتر و فایروال یا مكانیزمهای اتصال و ارتباط دانست.

هدف از ایجاد امنیت شبكه ، حفاظت از شبكه در مقابل حملات فوق است، لذا می توان اهداف را نیز در سه دسته ارائه كرد:

1-ثابت كردن محرمانگی داده

2-نگهداری جامعیت داده

3 -نگهداری در دسترس بودن داده
3-2) تحلیل خطر

پس از تعیین دارایی های شبكه و عوامل تهدیدكننده آنها ، باید خطرات مختلف را ارزیابی كرد. در بهترین حالت باید بتوان از شبكه در مقابل تمامی انواع خطا محافظت كرد، اما امنیت ارزان به دست نمی آید. بنابراین باید ارزیابی مناسبی را بر روی انواع خطرات انجام داد تا مهمترین آنها را تشخیص دهیم و از طرف دیگر منابعی كه باید در مقابل این خطرات محافظت شوند نیز شناسایی شوند. دو فاكتور اصلی در تحلیل خطر عبارتند از :

1-احتمال انجام حمله

2-خسارت وارده به شبكه درصورت انجام حمله موفق
4-2) سیاست امنیتی

پس از تحلیل خطر باید سیاست امنیتی شبكه را به گونه ای تعریف كرد كه احتمال خطرات و میزان خسارت را به حداقل برساند. سیاست امنیتی باید عمومی و در حوزه دید كلی باشد و به جزئیات نپردازد. جزئیات می توانند طی مدت كوتاهی تغییر پیدا كنند اما اصول كلی امنیت یك شبكه كه سیاست های آن را تشكیل می دهند ثابت باقی می مانند.در واقع سیاست امنیتی سه نقش اصلی را به عهده دارد:

1-چه و چرا باید محافظت شود.

2-چه كسی باید مسئولیت حفاظت را به عهده بگیرد.

3-زمینه ای را بوجود آورد كه هرگونه تضاد احتمالی را حل و فصل كند.

سیاستهای امنیتی را می توان به طور كلی به دو دسته تقسیم كرد:

1-مجاز (Permissive) : هر آنچه بطور مشخص ممنوع نشده است ، مجاز است.

2-محدود كننده (Restrictive) : هر آنچه بطور مشخص مجاز نشده است ، ممنوع است.

معمولا ایده استفاده از سیاستهای امنیتی محدودكننده بهتر و مناسبتر است چون سیاستهای مجاز دارای مشكلات امنیتی هستند و نمی توان تمامی موارد غیرمجاز را برشمرد.
5-2) طرح امنیت شبكه

با تعریف سیاست امنیتی به پیاده سازی آن در قالب یك طرح امنیت شبكه می رسیم. المانهای تشكیل دهنده یك طرح امنیت شبكه عبارتند از :

1-ویژگیهای امنیتی هر دستگاه مانند كلمه عبور مدیریتی و یا بكارگیریSSH

2-فایروالها

3-مجتمع كننده هایVPN برای دسترسی از دور

4-تشخیص نفوذ

5-سرورهای امنیتیAAA (Authentication، Authorization and Accounting) و سایر خدماتAAA برای شبكه

6-مكانیزمهای كنترل دسترسی و محدودكننده دسترسی برای دستگاههای مختلف شبكه
6-2) نواحی امنیتی

تعریف نواحی امنیتی نقش مهمی را در ایجاد یك شبكه امن ایفا می كند. در واقع یكی از بهترین شیوه های دفاع در مقابل حملات شبكه ، طراحی امنیت شبكه به صورت منطقه ای و مبتنی بر توپولوژی است و یكی از مهمترین ایده های مورد استفاده در شبكه های امن مدرن ، تعریف نواحی و تفكیك مناطق مختلف شبكه از یكدیگر است. تجهیزاتی كه در هر ناحیه قرار می گیرند نیازهای متفاوتی دارند و لذا هر ناحیه حفاظت را بسته به نیازهای امنیتی تجهیزات نصب شده در آن ، تامین می كند. همچنین منطقه بندی یك شبكه باعث ایجاد ثبات بیشتر در آن شبكه نیزمی شود.
نواحی امنیتی بنابر استراتژی های اصلی ذیل تعریف می شوند.

1-تجهیزات و دستگاههایی كه بیشترین نیاز امنیتی را دارند (شبكه خصوصی) در امن ترین منطقه قرار می گیرند. معمولا اجازه دسترسی عمومی یا از شبكه های دیگر به این منطقه داده نمی شود. دسترسی با كمك یك فایروال و یا سایر امكانات امنیتی مانند دسترسی از دور امن (SRA) كنترل می شود. كنترل شناسایی و احراز هویت و مجاز یا غیر مجاز بودن در این منطقه به شدت انجام می شود.

2-سرورهایی كه فقط باید از سوی كاربران داخلی در دسترس باشند در منطقه ای امن ، خصوصی و مجزا قرار می گیرند. كنترل دسترسی به این تجهیزات با كمك فایروال انجام می شود و دسترسی ها كاملا نظارت و ثبت می شوند.

3-سرورهایی كه باید از شبكه عمومی مورد دسترسی قرار گیرند در منطقه ای جدا و بدون امكان دسترسی به مناطق امن تر شبكه قرار می گیرند. درصورت امكان بهتر است هر یك از این سرورها را در منطقه ای مجزا قرار داد تا درصورت مورد حمله قرار گرفتن یكی ، سایرین مورد تهدید قرار نگیرند. به این مناطقDMZ یاDemilitarized Zone می گویند.

4-استفاده از فایروالها به شكل لایه ای و به كارگیری فایروالهای مختلف سبب می شود تا درصورت وجود یك اشكال امنیتی در یك فایروال ، كل شبكه به مخاطره نیفتد و امكان استفاده ازBackdoor نیز كم شود

فصل دوم
انواع حملات در شبکه های رایانه ای

1)مفاهیم حملات در شبکه های کامپيوتری
حملات در يک شبکه کامپيوتری حاصل پيوند سه عنصر مهم سرويس ها ی فعال ، پروتکل های استفاده شده و پورت های باز می باشد . يکی از مهمترين وظايف کارشناسان فن آوری اطلاعات ، اطيمنان از ايمن بودن شبکه و مقاوم بودن آن در مقابل حملات است (مسئوليتی بسيار خطير و سنگين ) . در زمان ارائه سرويس دهندگان ، مجموعه ای از سرويس ها و پروتکل ها به صورت پيش فرض فعال و تعدادی ديگر نيز غير فعال شده اند.اين موضوع ارتباط مستقيمی با سياست های يک سيستم عامل و نوع نگرش آنان به مقوله امنيت دارد. در زمان نقد امنيتی سيستم های عامل ، پرداختن به موضوع فوق يکی از محورهائی است که کارشناسان امنيت اطلاعات با حساسيتی بالا آنان را دنبال می نمايند.
اولين مرحله در خصوص ايمن سازی يک محيط شبکه ، تدوين ، پياده سازی و رعايت يک سياست امنيتی است که محور اصلی برنامه ريزی در خصوص ايمن سازی شبکه را شامل می شود . هر نوع برنامه ريزی در اين رابطه مستلزم توجه به موارد زير است :

1- بررسی نقش هر سرويس دهنده به همراه پيکربندی انجام شده در جهت انجام وظايف مربوطه در شبکه

2- انطباق سرويس ها ، پروتکل ها و برنامه های نصب شده با خواسته ها ی يک سازمان

3- بررسی تغييرات لازم در خصوص هر يک از سرويس دهندگان فعلی (افزودن و يا حذف سرويس ها و پروتکل های غيرضروری ، تنظيم دقيق امنيتی سرويس ها و پروتکل های فعال )

تعلل و يا ناديده گرفتن فاز برنامه ريزی می تواند زمينه بروز يک فاجعه عظيم اطلاعاتی را در يک سازمان به دنبال داشته باشد . متاسفانه در اکثر موارد توجه جدی به مقوله برنامه ريزی و تدوين يک سياست امنيتی نمی گردد . فراموش نکنيم که فن آوری ها به سرعت و به صورت مستمر در حال تغيير بوده و می بايست متناسب با فن آوری های جديد ، تغييرات لازم با هدف افزايش ضريب مقاومت سرويس دهندگان و کاهش نقاط آسيب پذير آنان با جديت دنبال شود . نشستن پشت يک سرويس دهنده و پيکربندی آن بدون وجود يک برنامه مدون و مشخص ، امری بسيار خطرناک بوده که بستر لازم برای بسياری از حملاتی که در آينده اتفاق خواهند افتاد را فراهم می نمايد . هر سيستم عامل دارای مجموعه ای از سرويس ها ، پروتکل ها و ابزارهای خاص خود بوده و نمی توان بدون وجود يک برنامه مشخص و پويا به تمامی ابعاد آنان توجه و از پتانسيل های آنان در جهت افزايش کارائی و ايمن سازی شبکه استفاده نمود. پس از تدوين يک برنامه مشخص در ارتباط با سرويس دهندگان ، می بايست در فواصل زمانی خاصی ، برنامه های تدوين يافته مورد بازنگری قرار گرفته و تغييرات لازم در آنان با توجه به شرايط موجود و فن آوری های جديد ارائه شده ، اعمال گردد . فراموش نکنيم که حتی راه حل های انتخاب شده فعلی که دارای عملکردی موفقيت آميز می باشند ، ممکن است در آينده و با توجه به شرايط پيش آمده قادر به ارائه عملکردی صحيح ، نباشند .

2) وظيفه يک سرويس دهنده
پس از شناسائی جايگاه و نقش هر سرويس دهنده در شبکه می توان در ارتباط با سرويس ها و پروتکل های مورد نياز آن به منظور انجام وظايف مربوطه ، تصميم گيری نمود . برخی از سرويس دهندگان به همراه وظيفه آنان در يک شبکه کامپيوتری به شرح زير می باشد :

LogonServer : اين نوع سرويس دهندگان مسئوليت شناسائی و تائيد کاربران در زمان ورود به شبکه را برعهده دارند . سرويس دهندگان فوق می توانند عمليات خود را به عنوان بخشی در کنار ساير سرويس دهندگان نيز انجام دهند .

NetworkServicesServer : اين نوع از سرويس دهندگان مسئوليت ميزبان نمودن سرويس های مورد نياز شبکه را برعهده دارند . اين سرويس ها عبارتند از :
- Dynamic Host Configuration Protocol ) DHCP)
- Domain Name System ) DNS)
- Windows Internet Name Service) WINS)
- Simple Network Management Protocol ) SNMP)

ApplicationServer : اين نوع از سرويس دهندگان مسئوليت ميزبان نمودن برنامه ها ی کاربردی نظير بسته نرم افزاری Accounting و ساير نرم افزارهای مورد نياز در سازمان را برعهده دارند .

FileServer : از اين نوع سرويس دهندگان به منظور دستيابی به فايل ها و دايرکتوری ها ی کاربران ، استفاده می گردد .

PrintServer : از اين نوع سرويس دهندگان به منظور دستيابی به چاپگرهای اشتراک گذاشته شده در شبکه ، استفاده می شود .

WebServer : اين نوع سرويس دهندگان مسئوليت ميزبان نمودن برنامه های وب و وب سايت های داخلی و يا خارجی را برعهده دارند .

FTPServer : اين نوع سرويس دهندگان مسئوليت ذخيره سازی فايل ها برای انجام عمليات Downloading و Uploading را برعهده دارند. سرويس دهندگان فوق می توانند به صورت داخلی و يا خارجی استفاده گردند .

EmailServer : اين نوع سرويس دهندگان مسئوليت ارائه سرويس پست الکترونيکی را برعهده داشته و می توان از آنان به منظور ميزبان نمودن فولدرهای عمومی و برنامه های Gropuware ، نيز استفاده نمود.

News/Usenet))NNTPServer : اين نوع سرويس دهندگان به عنوان يک سرويس دهنده newsgroup بوده و کاربران می توانند اقدام به ارسال و دريافت پيام هائی بر روی آنان نمايند .

به منظور شناسائی سرويس ها و پروتکل های مورد نياز بر روی هر يک از سرويس دهندگان ، می بايست در ابتدا به اين سوال پاسخ داده شود که نحوه دستيابی به هر يک از آنان به چه صورت است ؟ : شبکه داخلی ، شبکه جهانی و يا هر دو مورد . پاسخ به سوال فوق زمينه نصب و پيکربندی سرويس ها و پروتکل های ضروری و حذف و غير فعال نمودن سرويس ها و پروتکل های غيرضروری در ارتباط با هر يک از سرويس دهندگان موجود در يک شبکه کامپيوتری را فراهم می نمايد .

3) سرويس های حياتی و موردنياز
هر سيستم عامل به منظور ارائه خدمات و انجام عمليات مربوطه ، نيازمند استفاده از سرويس های متفاوتی است . در حالت ايده آل ، عمليات نصب و پيکربندی يک سرويس دهنده می بايست صرفا" شامل سرويس ها و پروتکل های ضروری و مورد نياز به منظور انجام وظايف هر سرويس دهنده باشد. معمولا" توليد کنندگان سيستم های عامل در مستندات مربوطه به اين سرويس ها اشاره می نمايند. استفاده از مستندات و پيروی از روش های استاندارد ارائه شده برای پيکربندی و آماده سازی سرويس دهندگان ،زمينه نصب و پيکربندی مطمئن با رعايت مسائل ايمنی را بهتر فراهم می نمايد .
زمانی که کامپيوتری در اختيار شما گذاشته می شود ، معمولا" بر روی آن نرم افزارهای متعددی نصب و پيکربندی های خاصی نيز در ارتباط با آن اعمال شده است . يکی از مطمئن ترين روش ها به منظور آگاهی از اين موضوع که سيستم فوق انتظارات شما را متناسب با برنامه تدوين شده ، تامين می نمايد ، انجام يک نصب Clean با استفاده از سياست ها و ليست ها ی از قبل مشخص شده است . بدين ترتيب در صورت بروز اشکال می توان به سرعت از اين امر آگاهی و هر مشکل را در محدوده خاص خود بررسی و برای آن راه حلی انتخاب نمود. ( شعاع عمليات نصب و پيکربندی را به تدريج افزايش دهيم ) .

4) مشخص نمودن پروتکل های مورد نياز
برخی از مديران شبکه عادت دارند که پروتکل های غيرضروری را نيز بر روی سيستم نصب نمايند ، يکی از علل اين موضوع ، عدم آشنائی دقيق آنان با نقش و عملکرد هريک از پروتکل ها در شبکه بوده و در برخی موارد نيز بر اين اعتقاد هستند که شايد اين پروتکل ها در آينده مورد نياز خواهد بود. پروتکل ها همانند سرويس ها ، تا زمانی که به وجود آنان نياز نمی باشد ، نمی بايست نصب گردند . با بررسی يک محيط شبکه با سوالات متعددی در خصوص پروتکل های مورد نياز برخورد نموده که پاسخ به آنان امکان شناسائی و نصب پروتکل های مورد نياز را فراهم نمايد .

به چه نوع پروتکل و يا پروتکل هائی برای ارتباط سرويس گيرندگان ( Desktop ) با سرويس دهندگان ، نياز می باشد ؟

به چه نوع پروتکل و يا پروتکل هائی برای ارتباط سرويس دهنده با سرويس دهنده ، نياز می باشد ؟

به چه نوع پروتکل و يا پروتکل هائی برای ارتباط سرويس گيرندگان ( Desktop ) از راه دور با سرويس دهندگان ، نياز می باشد ؟

آيا پروتکل و يا پروتکل های انتخاب شده ما را ملزم به نصب سرويس های اضافه ای می نمايند ؟

آيا پروتکل های انتخاب شده دارای مسائل امنيتی خاصی بوده که می بايست مورد توجه و بررسی قرار گيرد ؟

در تعداد زيادی از شبکه های کامپيوتری ،از چندين سيستم عامل نظير ويندوز ، يونيکس و يا لينوکس ، استفاده می گردد . در چنين مواردی می توان از پروتکل TCP/IP به عنوان فصل مشترک بين آنان استفاده نمود. در ادامه می بايست در خصوص فرآيند اختصاص آدرس های IP تصيم گيری نمود ( به صورت ايستا و يا پويا و به کمک DHCP ) . در صورتی که تصميم گرفته شود که فرآيند اختصاص آدرس های IP به صورت پويا و به کمک DHCP ، انجام شود، به يک سرويس اضافه و با نام DHCP نياز خواهيم داشت . با اين که استفاده از DHCP مديريت شبکه را آسانتر می نمايد ولی از لحاظ امنيتی دارای درجه پائين تری نسبت به اختصاص ايستای آدرس های IP ، می باشد چراکه کاربران ناشناس و گمنام می توانند پس از اتصال به شبکه ، بلافاصله از منبع صادرکننده آدرس های IP ، يک آدرس IP را دريافت و به عنوان يک سرويس گيرنده در شبکه ايفای وظيفه نمايند. اين وضعيت در ارتباط با شبکه های بدون کابل غيرايمن نيز صدق می نمايد. مثلا" يک فرد می تواند با استقرار در پارکينگ يک ساختمان و به کمک يک Laptop به شبکه شما با استفاده از يک اتصال بدون کابل ، متصل گردد. پروتکل TCP/IP ، برای "معادل سازی نام به آدرس " از يک سرويس دهنده DNS نيز استفاده می نمايد . در شبکه های ترکيبی شامل چندين سيستم عامل نظير ويندوز و يونيکس و با توجه به اين که ويندوز NT 4.0 و يا 2000 شده است ، علاوه بر DNS به سرويس WINS نيز نياز می باشد . همزمان با انتخاب پروتکل ها و سرويس های مورد نياز آنان ، می بايست بررسی لازم در خصوص چالش های امنيتی هر يک از آنان نيز بررسی و اطلاعات مربوطه مستند گردند( مستندسازی ، ارج نهادن به زمان خود و ديگران است ) . راه حل انتخابی ، می بايست کاهش تهديدات مرتبط با هر يک از سرويس ها و پروتکل ها را در يک شبکه به دنبال داشته باشد .

5) مزايای غيرفعال نمودن پروتکل ها و سرويس های غيرضروری
استفاده عملياتی از يک سرويس دهنده بدون بررسی دقيق سرويس ها ، پروتکل ها و پيکربندی متنتاظر با هر يک از آنان زمينه بروز تهديدات و حملات را در يک شبکه به دنبال خواهد داشت . فراموش نکنيم که مهاجمان همواره قربانيان خود را از بين سرويس دهندگانی که به درستی پيکربندی نشده اند ، انتخاب می نمايند. بنابراين می بايست به سرعت در خصوص سرويس هائی که قصد غيرفعال نمودن آنان را داريم ، تصميم گيری شود . قطعا" نصب سرويس ها و يا پروتکل هائی که قصد استفاده از آنان وجود ندارد ، امری منطقی و قابل قبول نخواهد بود. در صورتی که اين نوع از سرويس ها نصب و به درستی پيکربندی نگردند ، مهاجمان می توانند با استفاده از آنان ، آسيب های جدی را متوجه شبکه نمايند . تهديد فوق می تواند از درون شبکه و يا خارج از شبکه متوجه يک شبکه کامپيوتری گردد . بر اساس برخی آمارهای منتشر شده ، اغلب آسيب ها و تهديدات در شبکه يک سازمان توسط کارکنان کنجکا و و يا ناراضی صورت می پذيرد تا از طريق مهاجمان خارج از شبکه .
بخاطر داشته باشيد که ايمن سازی شبکه های کامپيوتری مستلزم اختصاص زمان لازم و کافی برای برنامه ريزی است . سازمان ها و موسسات علاقه مندند به موازات عرضه فن آوری های جديد ، به سرعت از آنان استفاده نموده تا بتوانند از مزايای آنان در جهت اهداف سازمانی خود استفاده نمايند. تعداد و تنوع گزينه های انتخابی در خصوص پيکربندی هر سيستم عامل ، به سرعت رشد می نمايد . امروزه وجود توانائی لازم در جهت شناسائی و پياده سازی سرويس ها و پروتکل های مورد نياز در يک شبکه خود به يک مهارت ارزشمند تبديل شده است. بنابراين لازم است کارشناسان فن آوری اطلاعات که مسئوليت شغلی آنان در ارتباط با شبکه و ايمن سازی اطلاعات است ، به صورت مستمر و با اعتقاد به اصل بسيار مهم " اشتراک دانش و تجارب " ، خود را بهنگام نمايند. اعتقاد عملی به اصل فوق ، زمينه کاهش حملات و تهديدات را در هر شبکه کامپيوتری به دنبال خواهد داشت .

شامل ورد 132صفحه ای