مبانی نظری و پیشینه تحقیق رضایت از زندگی

دارای تحقیقات انجام شده داخلی و خارجی
گارانتی بازگشت وجه دارد.
فرمت : doc
تعداد صفحات : 35

مبانی نظری و پیشینه تحقیق رضایت از زندگی

بخشی از متن :
آغاز توجه به بهزیستی
در چند دهه‌ی اخیر و با پیدایش رویکرد روان‌شناسی مثبت، تغییرات بسیاری در تحقیقات روان‌شناختی صورت گرفت؛ علاقه به تحقیق در این حیطه افزایش یافت (شوگرن، لوپز، ویماید، لیتل و پرس‌گروو[1]، 2006) و گرایش پژوهش‌ها برای تبیین پدیده‌های روان‌شناختی، به سمت توانایی‌ها و ویژگی‌های مثبت انسان سوق پیدا کرد (حجازی و همکاران ، 1392). این شاخه‌ی جدید از روان‌شناسی اساساً به مطالعه‌ی علمی توانمندی‌ها، شادمانی[2] و بهزیستی ذهنی انسان (اشنایدر و لوپز[3]، 2007؛ به نقل از شیخی و همکاران ، 1389) و موضوع نسبتاً جدیدتر رضایت از زندگی و رویکردهای لذت‌گرا[4] و سعادت گرا[5] (کار[6]، 2004؛ ترجمه‌ی شریفی و نجفی‌زند، 1387)، می‌پردازد.

سازمان بهداشت جهانی[7] نیز، سلامت[8] را به‌عنوان حالتی از بهزیستی کامل جسمی، ذهنی و اجتماعی، و نه صرفاً نبود بیماری تعریف کرده است. این سازمان، سلامت روانی[9] را نیز به‌عنوان«حالتی از بهزیستی که در آن فرد توانایی‌های خود را می‌شناسد، می‌تواند با فشارهای روانی بهنجار زندگی کنارآید، به نحو پرثمر و مولدی کار کندو برای اجتماع خویش مفید باشد» تعریف می‌کند (جوشنلو، رستمی و نصرت‌آبادی، 1385).

با توجه به نقش تعیین کننده‌ی بهزیستی در تعیین و تبیین کنش وری روان شناختی بهینه در افراد، شواهد تجربی مختلف، مطالعه‌ی نظامدار عوامل تبیین کننده‌ی الگوی تجارب هیجانی مثبت و منفی را به مثابه‌ی یکی از مهم‌ترین اولویت‌های پژوهشی خود تعریف کرده است (هوبنر، سالدو، اسمیت و مک نایت[10]، 2008).

تعریف بهزیستی

سازه‌ی بهزیستی معمولاً تحت عنوان بهزیستی روان‌شناختی، بهزیستی اجتماعی و بهزیستی ذهنی موردبررسی قرار می‌گیرد (حجازی و همکاران، 1392). بهزیستی ذهنی عبارت است از ارزشیابی زندگی برحسب رضایت و تعادل داشتن بین حالات عاطفی مثبت و منفی. مدلی سه مؤلفه‌ای (و در برخی موارد با مشترک دانستن دو مؤلفه عاطفی[11]، مدل دومؤلفه‌ای) برای مفهوم بهزیستی پیشنهادشده است که عبارت است از: 1) عاطفه مثبت، 2) عاطفه منفی، 3) مؤلفه شناختی[12] رضایت از زندگی (داینر 2000، به نقل از سلطانی‌زاده، ملک‌پور و نشاط‌دوست، 1391).

بهزیستی ذهنی شامل اصول مهمی است که بر همه ابعاد رفتار انسان و پیشرفت او (شامل سلامت فیزیکی و روانی، پیشرفت مهارتی و آموزشی، صلاحیت اجتماعی و ایجاد روابط مثبت اجتماعی) تأثیرمی‌گذارد (برجز، نیآجی و زاف[13]، 2002؛ به نقل از پیوسته‌گر، دستجردی و دهشیری، 1389).

ابعاد مختلف بهزیستی از نظر ریف

باید گفت که بهزیستی مفهومی انتزاعی و چندبعدی است که دارای فرضیه‌های متعددی است وعوامل بسیاری در تأمین بهزیستی افراد با یکدیگر تعامل دارند. در این‌جا به دلیل این‌که مدل بهزیستی ریف، مدلی جامع و دربرگیرنده‌ی متغیرهای پژوهش حاضر است، موردبررسی قرارمی‌گیرد.

مدل ریف شش بعد کارکرد روان شناسی مثبت که بهزیستی را احاطه کرده‌اند، در برمی‌گیرد. این شش بعد عبارت‌اند از:

خویشتن پذیری، که شامل ارزیابی مثبت فرد از خودش و گذشته‌اش‌است. (این بعد به دلیل ارزیابی فرد از خودش، می‌تواند با خودپنداره که یکی از متغیرهای پژوهش حاضر است، مرتبط باشد)
روابط مثبت با دیگران، اشاره به داشتن روابط پاداش‌دهنده با دیگران و کیفیت این رابطه دارد. (این بعد با رابطه‌ی بین والدین و فرزندان و تعارض والد – فرزند که یکی از متغیرهای پژوهش حاضر است، مرتبط است)
استقلال، که به عنوان احساس خودمختاری تعریف شده است. این تعریف به شکل ساده به استقلال و توانایی تنظیم رفتارها، اشاره دارد.
تسلط بر محیط، که اشاره به ظرفیت مدیریت مؤثر زندگی و دنیای اطراف دارد.
هدف در زندگی، که به عنوان این باور که زندگی فرد هدفمند و بامعناست، تعریف شده است.
رشد شخصی، به معنی رشد توانایی‌های باالقوه و بالفعل ساختن آن‌هاست(علیزاده، 1392).
مبانی نظری و پیشینه تحقیق رضایت از زندگی

[1].Shogren. K, Lopez. S,Wehmeyed.M, Little. T & Pressgrove. C

[2].happiness

[3].Snyder & Lopez

[4].hedonic

[5].eudaimonic

[6].Carr. A

[7].World Health Organization(WHO)

[8].mental

[9].mental health

[10].Huebner. S, Suldo. S , Smith. L & McKnight. C

[11].affective component

[12].cognitive component

[13].Bridges. L, Margie. N& Zaff. J

مبانی نظری و پیشینه تحقیق رضایت از زندگی

منابع فارسی

ابوالقاسمی، عباس. (1390). ارتباط تاب‌آوری، استرس و خودکارآمدی با رضایت از زندگی در دانش‌آموزان دارای پیشرفت تحصیلی بالا و پایین. فصلنامه مطالعات روان‌شناختی. 3(7). 151-131.

ابوئی مهریزی، محبوبه؛ طهماسیان، کارینه و خوش‌کنش، ابوالقاسم. (1389). تأثیر آموزش مدیریت خشم بر مهارت‌های خود نظم دهی خشم و تعارضات والد – نوجوان در دختران دوره راهنمایی شهر تهران. فصلنامه خانواده پژوهی. سال ششم. (23). 404-393.

اتکینسون، ریتا؛ اتکینسون، ریچارد؛ اسمیت، ادوارد؛ بم، داریل و هوکسما، سوزان‌نولن. (1390). زمینه روانشناسی هیلگارد. ترجمه محمدنقی براهنی، بهروز بیرشک، رضا زمانی، مهرناز شهرآرای، نیسان گاهان و مهدی محی‌الدین بناب. تهران: انتشارات رشد.

احدی، بتول؛ نریمانی، محمدی؛ ابوالقاسمی، عباس و آسیایی، مریم. (1388). بررسی ارتباط هوش هیجانی، سبک اسناد و خودکارآمدی با رضایت از زندگی زنان شاغل. مطالعات تربیتی و روان شناسی دانشگاه فردوسی. 10(1). 127-117.

احمدی، مالک؛ نمازی زاده، مهدی و بهزاد نیا، بهزاد. (1392). ارتباط بین نیازهای پایه‌ای روان‌شناختی و شاخص‌های بهزیستی (فضیلت گرا و لذت‌گرا) در فعالیت بدنی معلولان جسمی – حرکتی. مطالعات روان‌شناسی ورزشی. سال دوم. (6). 104-95.

ازکمپ، استوارت. (1386). روان‌شناسی اجتماعی کاربردی. ترجمه فرهاد ماهر. تهران: به نشر. (سال انتشار به زبان‌اصلی وجود ندارد).

اسدی یونسی، محمدرضا؛ مظاهری، محمدعلی؛ شهیدی، شهریار؛ طهماسیان، کارینه و فیاض‌بخش، محمدعلی. (1390). تدوین و اعتباریابی پرسشنامه سنجش تعارض والد - نوجوان. فصلنامه خانواده و پژوهش. سال هشتم. (1). 70-43.

اعتمادی، احمد؛ گیتی‌پسند، زهرا و مرادی، میترا. (1392). اثربخشی درمان گروهی راه‌حل مدار بر کاهش تعارضات مادر – دختر در مادران. فصلنامه مشاوره و روان‌درمانی خانواده. سال سوم. (4). 590-565.

افشاری، سمانه. (1386). بررسی رابطه بین حمایت اجتماعی ادراک شده، عزت نفس و عوامل شخصیتی با رضایتمندی از زندگی دانشجویان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبائی.



اکبری، ابوالقاسم. (1382). مشکلات نوجوانی و جوانی. تهران: نشر ساوالان.

برجعلی، احمد. (1392). اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش تعارضات والد – فرزندی در نوجوانان. مجله علوم رفتاری. 7(1). 6-1.

بشرپور، سجاد؛ عیسی‌زادگان، علی؛ زاهد، عادل و احمدیان، لیلا. (1392). مقایسه خود پنداره تحصیلی و اشتیاق به مدرسه در دانش‌آموزان مبتلا به ناتوانی یادگیری و عادی. مجله مطالعات آموزش و یادگیری. 5)2(. 64-47.

بیابانگرد، اسماعیل. (1390). روش‌های افزایش عزت‌نفس در کودکان و نوجوانان. تهران: انتشارات سازمان انجمن اولیاء و مربیان.

بیابانگرد، اسماعیل. (1389). روان‌شناسی نوجوان. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.

بیانی، علی‌اصغر؛ محمد کوچکی، عاشور و گودرزی، حسنیه. (1386). اعتبار و روایی مقیاس رضایت از زندگی (SWLS). فصلنامه روان شناسان ایرانی. سال سوم. (11). 265-259.

پرکی، ویلیام دبلیو. (1378). خودپنداره و موفقیت تحصیلی. ترجمه سیدمحمد میرکمالی. تهران: یسطرون. (1970).

پیوسته‌گر، مهرانگیز؛ دستجردی، الهام و دهشیری، غلامرضا. (1389). رابطه خلاقیت و بهزیستی ذهنی در دانشجویان. مجله علوم رفتاری. 4 (3). 217-213.

تقی زاده، محمداحسان. (1379). باد بی‌آرام نوجوانی. اصفهان: یکتا.

تمنائی‌فر، محمدرضا و منصوری‌نیک، اعظم. (1392). پیش‌بینی رضایت از زندگی بر اساس رگه‌های شخصیتی، حمایت اجتماعی و بهزیستی معنوی. فصلنامه پژوهش‌های نوین روان‌شناختی. 8(29). 92-72.

ثنایی، باقر. (1387). مقیاس‌های سنجش خانواده و ازدواج. تهران: بعثت.

جباری، طاهره. (1392). تأثیر آگاهی از حقوق متقابل والد- فرزند از دیدگاه آموزه‌های اسلامی بر کاهش تعارضات والد فرزند در دانش‌آموزان دختر سال اول دبیرستان شهرستان گرگان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبائی.

جوشنلو، محسن؛ رستمی، رضا و نصرت‌آبادی، مسعود. (1385). بررسی ساختار عاملی مقیاس بهزیستی جامع. فصلنامه روانشناسان ایرانی. سال سوم. (9). 51-35.

حاجی حسنی، مهرداد؛ اعتمادی، احمد و آرین، خدیجه. (1391). اثربخشی گشتالت درمانی و درمان شناختی – رفتاری بر میزان ابراز وجود دانش‌آموزان پسر دوره‌ی راهنمایی. مجله‌ی پژوهش‌های علوم شناختی و رفتاری. سال دوم. (3). 16-1.

حجازی، الهه؛ صادقی، ناهید و شیرزادی‌فرد، میثم. (1392). رابطه باورهای اساسی و ادراک از روابط والدینی با بهزیستی ذهنی دانش‌آموزان. فصلنامه روان‌شناسی مدرسه. 2(4). 61-43.

حسن‌زاده، رمضان؛ حسینی، سید حمزه و مرادی، ذبیده. (1384). ارتباط بین خود پنداره کلی و عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان. مجله‌ی دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی. (24). 18-1.

خجسته‌مهر، رضا؛ عباس‌پور، ذبیح‌اله؛ کرایی، امین و کوچکی، رحیم. (1391). تأثیر برنامه موفقیت تحصیلی بر عملکرد و خود پنداره تحصیلی، نگرش نسبت به مدرسه، یادگیری شیوه موفقیت در مدرسه و سازگاری اجتماعی دانش‌آموزان. فصلنامه روان شناسی مدرسه. 1(1).45-27.

خدابخش، روشنک؛ مهاجر بادکوبه، مرضیه و نیک‌آذین، امیر. (1392). ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس چندبعدی رضایت از زندگی در دانش آموزان مقطع راهنمایی شهر گرگان: بررسی تفاوت‌های جنسیتی و سنی. فصلنامه مطالعات روان‌شناختی. 9(1). 144-121.

خدامی، فاطمه. (1391). بررسی اثربخشی آموزش حل تعارض به مادران و به دختران نوجوانشان بر بهبود روابط میان آن‌ها. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه فردوسی مشهد.

داودی، ایران؛ مزارعی کاسکانی، رقیه و مهرابی زاده هنرمند، مهناز. (1393). مهارت اجتماعی، رضایت از زندگی و منبع کنترل در دانش‌آموزان عادی و کم‌شنوا. مجله شنوایی‌شناسی. 23(2). 73-66.

داودی، ایران؛ مزارعی کاسکانی، رقیه و مهرابی زاده هنرمند، مهناز. (1392). مهارت اجتماعی، رضایت از زندگی و جایگاه مهار در دانش آموزان دارای نارسایی شنوایی، بینایی و عادی. فصلنامه افراد استثنایی. سال سوم. (11). 86-65.

دیباجی فروشانی، فاطمه سادات؛ امامی پور، سوزان و محمودی، غلامرضا. (1388). رابطه‌ی سبک‌های دلبستگی و راهبردهای حل تعارض بر رضایتمندی زناشویی زنان. اندیشه و رفتار. 3(11). 101-87.

دینر، اد و سو، یونکوک. (1389). فرهنگ و بهزیستی درونی. ترجمه‌ی فیروزه غضنفری و ژانت هاشمی آذر. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. (2000).

رجبی، سعید؛ ابوالقاسمی، عباس و عباسی، مسلم. (1391). نقش عزت نفس و اضطراب امتحان در پیش بینی رضایت از زندگی دانش آموزان پسر دارای اختلال ریاضی. مجله‌ی ناتوانی‌های یادگیری. 1(3). 62-46.

رضاپور، یوسف؛ فتحی، آیت‌اله؛ سرداری، مرضیه و شیرعلی‌پور، اصغر. (1390). بررسی رابطه دینداری و وضعیت اقتصادی – اجتماعی دانشجویان با رضایت از زندگی: با تعدیل گری مؤلفه‌های سلامت روانی. فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی دانشگاه تبریز. سال پنجم. (19). 89-69.

رئیس سعدی، رئیس حسن. (1386). رابطه خودپنداره‌ی تحصیلی، انگیزش پیشرفت و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان پایه پنجم ابتدایی‌ بندرلنگه در سال تحصیلی 86-85. پایان نامه‌ی کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبائی.

زارع، حسین و مصطفائی، علی. (1393). بررسی ساختار عاملی مقیاس استدلال منطقی آناتامسون. روش‌ها و مدل‌های روان شناختی. سال چهارم. (15). 12-1.

سپهری، صفورا و پاکدامن، شهلا. (1389). الگوهای ارتباطی خانواده و تعارضات فرزندان و والدین. مجله‌ی روش‌ها و مدل‌های روان‌شناختی. 1(2). 92-75.

ستوده، هدایت الله. (1390). روان‌شناسی اجتماعی. تهران: آوای نور.

سلطانی‌زاده، محمد؛ ملک‌پور، مختار و نشاط‌دوست، حمید طاهر. (1391). رابطه‌ی بین عاطفه‌ی مثبت و منفی با رضایت از زندگی دانشجویان دانشگاه اصفهان. روان‌شناسی بالینی و شخصیت. سال نوزدهم. (7). 64-53.

شاملو، سعید. (1390). مکتب‌ها و نظریه‌ها در روان‌شناسی شخصیت. تهران: انتشارات رشد.

شاه‌سیاه، مرضیه؛ بهرامی، فاطمه؛ محبی،سیامک و ترابی، یاسر. (1390). همبستگی بین بهزیستی ذهنی باکیفیت زندگی زناشویی زوجین. مجله‌ی دانشگاه علوم پزشکی قم. 4(5). 67-61.

شریعتمدار، آسیه. (1391). تدوین برنامه آموزش هشیاری افزایی وجودی و هشیاری افزایی مبتنی بر اخلاق اسلامی و مقایسه اثربخشی آن‌ها بر افزایش رضایت از زندگی. پایان‌نامه‌ی دکتری. دانشگاه علامه طباطبائی.

شفیع‌آبادی، عبدالله و ناصری، غلامرضا. (1390). نظریه‌های مشاوره و روان‌درمانی. تهران: مرکز نشر دانشگاهی.

شولتز، دوان و شولتز، سیدنی آلن. (1392). نظریه‌های شخصیت. ترجمه‌ی یحیی سید محمدی. تهران: نشر ویرایش. (2005).

منابع انگلیسی :



Abolghasemi. A,& Taklavi Varaniyab. S. (2010). Resilience and perceived stress: predictors of life satisfaction in the students of success and failure. Procedia social and behavioral sciences. 5. 748–752.

Alahdad. R, Alavi. M, Ninggal. T,& Mirzaei. F. (2014). Identifying major traits of personality towards life satisfaction among married students. Procedia - social and behavioral sciences. 114. 394 – 398.

. S.P, Huebner. S. E, Valois. R.F. (2008).Adolescent life satisfaction. Applied psychology: AN international Review. (57).112-126.
. C, Hamarta, E, &Uslu. M. (2010). The Relationship between Conflict Communication, Selfesteem and Life Satisfaction in University Students. Educational Research and Reviews. 5(01). 031-034.
Bozorgpour. F,& Salimi. A. (2012). State self-Esteem, loneliness and life satisfaction. Procedia - social and behavioral sciences. 69. 2004 – 2008.

Bradford. K, Vaughn. L. T. B,& Barber. B. K. (2008). Interparental conflict, parent–child conflict, and youth problem behaviors. Journal of family issues. 29(6). 780-805.

Branje. S. J. T, Doorn. M, Valk. I, & Meeus. W. (2009). Parent adolescent conflict resolution types and adolescent adjustment. Applied developmental psychology. (30). 195-204.

Buehler. C. (2006). Parents and peers in relation to early adolescent problem behavior. Journal of Marriage and Family. )68(. 109–124.

Chang. L, Bride-Chang. C. M, Stewart. S &Au.E. (2003). International journal of behavioral development. 27(2). 182-189.

Corsini. Raymond.J. (2002). The dictionary of psychology. New York: Brunner .Routlege.

Cummins. R. A, & Nistico. H. (2002). Maintaining life satisfaction: The role of positive cognitive bias. Journal of happiness studies. 3. 37-69.

Dabbagh Ghazvini. S. (2011). Relationships between academic self-concept and academic performance in high school students. Procedia social and behavioral sciences. 15. 1034–1039.

Diener. E. (2000). Subjective well-being. The science of happiness and a proposal for a national index. American Psychologist. (55). 34-43.

Diener. E, Horwitz, J, & Emmon, R.A. (1985).Happiness of the very wealthy.Social Indicators Research.)16. (263-74.

Diener. E, Suh. E.M, Lucas. R.E,& Smith. H.E. (1999). Subjective well-being: three decades of progress. Psychological bulletin. )125(. 276-302.

Diener. E. (2006). Guidelines for national indicators of subjective well being and ill being. Applied Research in Quality of Life. 1(2). 151-157. (http://link.springer.com/article/10.1007%2Fs11482-006-9007-x?LI=true)

Diener. E, Seligman. M. E. P. (2002). Very happy people. Psychological science. 13(1). 81-84.

Diener. E, Seligman. M. E. P. (2004). Beyond money toward an economy of well-being. Psychological science in the public interest. 5(1). 1-31.

Diener. E, & Diener. M. (2009). Cross-cultural correlates of life satisfaction and self-esteem. Journal of Personality and Social Psychology. 68. 653-663. (http://link.springer.com/chapter/10.1007/978-90-481-2352-0_4#page-2)

Dixon. S. V, Graber. J. A, & Brooks-Gunn.J. (2008). The roles of respect for parental authority and parenting practices in parent–child conflict among african american, latino, and european american families.Family psychology of the american psychological association. 22(1). 1–10. (http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3125601/#!po=80.4348).

Ferla. J,Valcke. M, Cai. Y. (2009). Academic self-efficacy and academic self-concept: Reconsidering structural relationships. Learning and individual differences.19. 499–50.

Funk. B, Hubner. S, & Valios. R. (2006). Reliability and validity of a brief life satisfaction scale with a high school sample, Journal of happiness studies. 8. 41-54.

Gunnlaugsson. G, Kristjánsson. A. L, Einarsdóttir. J & Sigfúsdóttir. I. D. (2011). Intrafamilial conflict and emotional well-being: A population based study among Icelandic adolescents. Child Abuse & Neglect. ( 35).372–381

Haybron. D. (2007). Life satisfaction, ethical reflection and the science of happiness. Journal of happiness studies. 8. 99-138.

Holyoak. K. J, & Morrison. R. G. (2005) . The Cambridge Handbook of Thinking and Reasoning . New York: Cambridge university Press.

Huebner. E. S, Suldo. S. M, Smith. L. C & McKnight. C. G. (2004).“Life satisfaction in Children and youth: Emperical foundtion and implications for school Psychologist”. Psychology in the schools. 41(1). 81-130.

Ireson. J,& Hallam. S. (2009). Academic self-concepts in adolescence: Relations with achievement and ability grouping in schools. Learning and instruction. 19. 201-213.

Juklová. K, & Ulrichová. M. (2011). Changes of handicapped and other students self-concept and mutual attitudes as a result of their directed interaction. Procedia-Social and Behavioral Sciences.)29(.1228-1235.

Karademase, E. C. (2006). Self- efficacy, social and well-being, the mediating role of optimism. Personality and individual differences. (40). 1281- 1390.