مبانی نظری و پیشینه تحقیق درباره مدیریت ریسک

تعداد صفحات : 41
فرمت: docx , word
قابل ویرایش و جابجایی
رفرنس دهی و پاورقی استاندارد
دارای گارانتی بازگشت وجه
دارای پژوهش انجام شده داخلی و خارجی
دارای منابع فارسی و انگلیسی

بخشی از فایل :

مدیریت ریسک

مقدمه

از کلمه ریسک بر حسب موارد استفاده اش در زمینه های مختلف تعبیرات متفاوتی به عمل آمده است و مؤلفین تعاریف متعددی از آن را به دست داده اند. .در بدو امر چنین به نظر می رسد که لغت"ریسک" مفهوم روشنی به ذهن متبادر می کند، زمانی که گفته می شود که در یک عمل و یا یک وضعیت خاص ریسک وجود دارد،شنونده در می یابد که عدم اطمینانی در رابطه با نتایج حاصل از آن عمل وجود دارد و این امکان می رود که حداقل یکی از نتایج محتمل نامطلوب باشد(مظلومی،1365،ص5).

ریسک یعنی احتمال متحمل شدن زیان و یا عدم اطمینان ریسک پروژه، واقعه یا شرایطی غیرقطعی است که اگر اتفاق بیافتد بر روی یکی از اهداف پروژه اثری مثبت یا منفی دارد. و در زبان عرف عبارت است از تهدیدی که به علت اطمینان نداشتن به وقوع حادثه ای در آینده پیش می آید و هر چقدر این نبود اطمینان بیشتر باشد اصطلاحاً گفته می شود ریسک زیادتر است. یک ریسک یک علت دارد و اگر اتفاق بیافتد یک معلول. پس ریسک عبارت است از انحراف در پیشامدهای ممکن آینده، هر چه قدر احتمال وقوع آینده کمتر باشد ریسک بیشتر است. اگر تنها یک پیشامد ممکن ممکن باشد انحراف و ریسک صفر است(منتظری،1390،ص33).

ریسک به عنوان پدیده ای تعریف شده است که زیان بالفعل و مستقیم از طریق کاهش جریان درآمدی و زیان سرمایه ای بر مؤسسه وارد می کند. گروهی از اقتصاددانان تعریف وسیع تری از پدیده ریسک ارائه داده اند؛ آن ها بروز هر گونه پیشامد و واقعه ای را که به صورت بالقوه از طریق اعمال و ایجاد محدودیت بر ظرفیت و فعالیت های سازمان، امکان تحقق اهداف سازمان را متزلزل کند، ریسک تعریف کرده اند. اگر این تعریف از پدیده ریسک مورد قبول واقع شده باشد، آن گاه می باید ریسک را به عنوان امری ذاتی و تفکیک ناپذیر از نظام اقتصادی بازار ارزیابی کرد. به این ترتیب تعریف،شناسایی و اندازه گیری پدیده های ریسکی در حوزه فعالیت های مالی و اقتصادی اجتناب ناپذیر خواهد بود. در مدیریت مالی ریسک به احتمال زیان ناشی از سرمایه گذاری اشاره دارد و به بیان دیگر، ریسک احتمال نوسانات آتی نرخ بازدهی است. به طور خلاصه، ریسک را می توان به صورت رویدادهای غیرمنتظره که معمولاً به صورت تغییر در ارزش دارایی ها یا بدهی ها رخ می دهد، تعریف کرد(حاجی آقایی،1387،ص ص59-58).

گالیتز[1]، ریسک را هر گونه نوسانات در هر گونه عایدی می داند. گیلب[2] نیز ریسک را این چنین معرفی می کند: هر پدیده ای که بتواند نتیجه حاصل از آن چه سرمایه گذار انتظار دارد را منحرف سازد ریسک نامیده می شود(راعی و سعیدی،1392،ص46).

فرهنگ وبستر[3] ریسک را "در معرض خطر قرار گرفتن" تعریف کرده است. فرهنگ لغات سرمایه گذاری(Hildreth,1988) نیز ریسک را زیان بالقوهء سرمایه گذای که قابل محاسبه است می داند(راعی و سعیدی،1392،ص ص46-45).

به طور کلی ریسک را می توان امکان انحراف واقعیات از آن چه مورد انتظار بوده است دانست. از دیدگاه مدیریت ریسک، تعریف ریسک عبارت است از امکان انحراف نامطلوب واقعیات از آن چه مورد انتظار بوده است(مظلومی،1365،ص7)

2-1-2) طبقه بندی ریسک

بنگاه ها در معرض انواع مختلف ریسک قرار دارند که به طور کلی می توان آن ها را به دو دسته ریسک های تجاری[4] و ریسک های غیرتجاری[5] ، ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک و همچنین ریسک های مطلوب[6] و نامطلوب[7] تقسیم کرد که در ادامه به توضیح درباره این ریسک ها پرداخته می شود.

2-1-2-1)ریسک تجاری و غیرتجاری- ریسک های تجاری آن هایی هستند که از دید بنگاه برای سهام داران، مزیت رقابتی[8] و ارزش افزوده[9] ایجاد می کنند.ریسک تجاری به بازار محصولی که یک بنگاه در آن فعالیت می کند مربوط می شود. این بازار شامل: نوآوری های تکنولوژیک، طراحی محصول و بازاریابی می باشد. پذیرش منطقی ریسک تجاری یک مزیت رقابتی در هر کسب و کاری محسوب می شود. فعالیت های تجاری همچنین با ریسک های اقتصاد کلان سر و کار دارند که ناشی از چرخه های اقتصادی و نوسان درآمد و سیاست های پولی است.

سایر ریسک هایی که بنگاه بر آن ها کنترلی ندارد، دسته ریسک های غیرتجاری را تشکیل می دهند. این دسته شامل: ریسک های استراتژیک[10] می شوند که نتیجه تغییرات بنیادی در محیط سیاسی و اقتصادی هستند. برای مثال، از بین رفتن سریع تهدید اتحاد جماهیر شوروی در اواخر دهه 80 میلادی، باعث کاهش تدریجی بودجه دفاعی شده و مستقیماً روی صنایع دفاعی تأثیر گذاشت. سلب مالکیت و ملی شدن هم جزء ریسک های استراتژیک محسوب می شود. پرهیز از این ریسک ها مشکل است، مگر با توسعه در کسب و کارهای گوناگون یا کشورهای متعدد(حاجی آقایی،1387،ص60). به بیان دیگر، ریسک تجاری عبارت است از ریسکی که سهامداران عادی یک شرکت با آن روبرو می باشند اگر شرکت هیچ وامی نداشته باشد. ریسک تجاری از عدم اطمینان نسبت به پیش بینی جریان های نقدی شرکت ناشی می شود، که به نوبه خود به معنی عدم اطمینان نسبت به سود عملیاتی و نیاز به سرمایه(سرمایه گذاری) می باشد. به عبارت دیگر، ما با قطع و یقین نمی دانیم که مبالغ سودهای عملیاتی شرکت چقدر خواهد بود و نمی دانیم برای تولید محصولات جدید، ساخت ماشین آلات جدید و سایر موارد چقدر باید سرمایه گذاری نماییم. بازده روی سرمایه سرمایه گذاری شده این دو منبع عدم اطمینان را با یکدیگر ترکیب می کند، و برای اندازه گیری ریسک تجاری(بر پایه ریسک منفرد) می توان از تغییر پذیری این شاخص استفاده نمود.
................................................
تحقیقات انجام شده در خارج از کشور

برخی از تحقیقات انجام شده در خارج از کشور در زمینه حاکمیت شرکتی و ریسک به شرح زیر می باشد:

● تحقیقی با عنوان «ترکیب هیئت مدیره و سرمایه گذاری شرکت های بزرگ»توسط بوروخوریچ و همکارانش در سال 2001 انجام گرفت که طی یک بررسی نشان دادند،شرکت هایی در مقابله با ریسک فعال ترند که دارای مدیران خارجی بیشتری در هیئت مدیره خود هستند با این حال این محققان بررسی نکرده اندکه آیا این مدیران مستقل بوده اند یا خیر؟

............................................

تحقیقات انجام شده در داخل کشور

با وجود تحقیقات و مطالعات خارجی درباره ریسک و حاکمیت شرکتی، در ایران مطالعات در این حوزه بسیار کم است و در اکثر موارد تنها به تعریف آن پرداخته اند.


● تحقیقی تحت عنوان«بررسی تاثیر ساز و کارهای حاکمیت شرکتی بر محتوای اطلاعاتی سود شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران» توسط ستایش و ابراهیمی در سال 1391 انجام گرفت که طی آن تأثیر ساز و کارهای حاکمیت شرکتی بر محتوای اطلاعاتی سود شرکت های پذیرفته شده در بورس و اوراق بهادار تهران را مورد بررسی قرار دادند. آن ها تأثیر متغیرهای تمرکز مالکیت، مالکیت مدیریتی، مالکیت نهادی، مالکیت شرکتی، ترکیب هیئت مدیره و اندازه هیئت مدیره بر ضریب واکنش سود را مورد بررسی قرار دادند. نتایج آن ها نشان داد که محتوای اطلاعاتی سود با تمرکز مالکیت نهادی رابطه مثبت و معنادار دارد. آن ها شواهدی دال بر وجود رابطه معنادار بین متغیرهای مالیت مدیریتی، مالکیت نهادی، مالکیت شرکتی، ترکیب هیئت مدیره و اندازه هیئت مدیره با محتوای اطلاعاتی سود پیدا نکردند(ستایش و ابراهیمی،1391،ص31 ).

............................................

برخی از منابع

1. آذر.عادل،مؤمنی.منصور،1385،آمار و کاربرد آن در مدیریت،جلد اول،چاپ سیزدهم،انتشارات سمت.

2. آذر.عادل،مؤمنی.منصور،1385،آمار و کاربرد آن در مدیریت،جلد دوم،چاپ دهم،انتشارات سمت.

3. ابراهیمی کردلر.علی،نظام راهبری شرکت و نقش سهامداران نهادی در آن، دانش و پژوهش حسابداری،1386،شماره 8،ص ص25-20.

4. اسکندری.آتوسا،حسینی.یعقوب،بررسی وضعیت ریسک سیستماتیک( ) شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران،مجله برنامه ریزی و بودجه،1381،شماره 77،ص ص54-29.

5. امانی.جواد،خضری آذر.هیمن،محمودی.حجت،معرفی مدل یابی معادلات ساختاری به روش حداقل مجذورات جزئی(PLS-PM) و کاربرد آن در پوهش های رفتاری،مجله بر خط روانشناسی،1391،شماره 1،ص ص55-41.

6. انصاری.عبدالحمید،ابعاد مدیریت ریسک(تعاریف و کاربردهای مدیریت ریسک در خدمات مالی)،تازه های اقتصاد،1376،شماره 67،ص ص32-29.

7. ایزدی نیا.ناصر،قندهاری.مهسا،عابدینی.احمد،مرادی.احمد،مروری بر مدیریت دارایی ها و بدهی ها ،فصل نامه علمی دانشجویان ارشد حسابداری و مدیریت مالی،1390،شماره 8،ص ص33-16.

8. بریگام. یوجین اف،ارهارت. مایکل سی،1391، مدیریت مالی در تئوری و عمل ،ترجمه فراهانی. علیرضا، جلد دوم، چاپ اول، انتشارات ترمه.

9. بهرام فر.نقی،مهرانی.کاوه،رابطه بین سود هرسهم،سود تقسیمی و سرمایه گذاری در شرکت های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران،نشریه بررسی های حسابداری و حسابرسی،1383، شماره 36، ص ص 46-27.

10. بورس اوراق بهادار تهران،1392،چارچوب یکپارچه مدیریت ریسک،انتشارات سازمان بورس اوراق بهادار تهران.

11. تهرانی.رضا،پیمانی.مسلم،بررسی مقایسه ای بین معیارهای رایج ریسک(واریانس و بتا) و معیارهای ریسک نامطلوب(نیمه واریانس و بتای نامطلوب)،تحقیقات مالی،1387،دوره 10،شماره 26، ص ص92-77.