تحقیق روابط علما با دربار آل بویه

به طور کلی مطابق شواهد موجود تاملات دين و عالمان دينى با حكومت، بخش عمده اى از تحولات تاريخ کشورها و مذاهب مختف را به خود اختصاص داده است. در این راستا یکی از دولتهای که نقش مهمی در کشترس و توسعه علوم مختلف و همچنین ارتباط با علما مختلف داشته است.
حکومت آل بویه در ایران بوده است. به گونه ای که یافته ها حاکی از آن است که قرن چهارم هجری با قدرت یافتن آل بویه اوضاع جدیدی برای آثار واندیشه ها فراهم شد. براین اساس یاتوجه به اهمیت و نقش حکومت ها در توسعه علوم مختلف و تشویق هر چه بیشتر علما در این پزوهش به بررسی روابط علما در دربار ال بویه با استفاده از روش کتابخانه ای پرداخته شده است. که در پایان یافته¬ها نشان می¬دهد که با روی کار آمدن حکومت آل بویه در زمینه های مختلف علوم وفنون به عرضه دیدگاه ها ونظریات خود پرداختند. و این عصر از لحاظ کتاب و کتابخانه نسبت به عصرهای دیگر امتیازاتی داشته است. نخستین کتابخانه سلطنتی ایران متعلق به سلسله شیعی و ایرانی آل بویه بود که در قرن چهارم و اوایل قرن پنجم هجری به مدت یکصد سال بر فارس، اصفهان، ری و عراق عرب حکومت می راندند. نقش امرا و وزرای آل بویه در تأسیس کتابخانه ها قابل توجه است این وزرا در طول وزارت خود، علاوه بر پرداختن به امور دیوانی و کشوری، در راه ترویج دانش و ادب و هنر می کوشیدند و حتی خانه خویش را به مجمع و محل رفت و آمد علما و دانشمندان تبدیل می کردند. درآن زمان در هر رشته از علم و ادب بهترین و نفیس ترین کتابها نوشته شد و باشکوهترین و مهمترین کتابخانه ها و گنجینه های علوم به وجود آمد در شهرهای مختلف ایران و عراق کتابخانه هائی وجود داشت که در هیچ زمانی نظیری بر آنها پیدا نشد. جامعه اسلامى در دوران آل بویه گام‏هاى بسیار گسترده‏اى در عرصه پیشرفت علمى برداشت. به همین جهت آن دوران از شکوفاترین دوران از لحاظ آزادى دینى، فرهنگى و قلمى محسوب می‏شود. این آزادی‏ها انگیزه‏اى براى نوابغ علوم و ادب و فرهنگ از مذاهب مختلف اسلامى آن دوران ایجاد کرد. همچنین شواهد نشان می¬دهد که در دوره آل بویه در سایه تسامح و تساهل امرای این خاندان و جمایت آنان از علما و دانشمندان، مراکز متعددی برای آموزش و تعلیم و تربیت در همه شاخه¬های علوم تاسیس شد که نتیجه آن تربیت علما و دانشمندان برزگی را در این مراکز بود.